Bezpieczniki w samochodzie - Gdzie ich szukać?

Gdzie szukać bezpieczników w samochodzie?

Aktualnie produkowane samochody są wyposażone w liczne instalacje elektryczne i elektroniczne systemy. Bardzo ważnymi elementami tych układów są bezpieczniki. Jaką dokładnie funkcję pełnią i gdzie ich szukać w samochodzie? Odpowiedź znajdziecie w tekście poniżej.

Jaką funkcję pełnią w samochodzie?

Podobnie jak jest to w przypadku ich większych odpowiedników w instalacjach elektrycznych budynków, zadaniem bezpieczników jest ochrona elementów układów elektrycznych przed skokami natężenia prądu. Przyjmują one na siebie zwiększony ładunek i rozłączają obwód elektryczny. W wyniku tego ulegają przepaleniu, ale zapobiegają uszkodzeniom urządzeń, przegrzaniom instalacji lub nawet, w skrajnych przypadkach, pożarom.

Przepalenie się bezpiecznika jest równoznaczne z wyłączeniem urządzenia, za które odpowiadał — działać będzie ono dopiero po zamontowaniu nowego bezpiecznika. Dlatego warto wozić ze sobą przynajmniej jeden ich zapasowy zestaw. Tym bardziej że nie jest to wielki wydatek, a pozwala zaoszczędzić wiele czasu i nerwów. Oczywiście wcześniej trzeba sprawdzić, która wersja bezpieczników jest używana w naszym samochodzie — standardowa czy mini.

Co może świadczyć o przepalonym bezpieczniku?

Jako że układów elektrycznych jest w samochodach całkiem sporo, objawy świadczące o przepaleniu bezpiecznika mogą być bardzo różne — od niedziałającego centralnego zamka, radia, gniazda zapalniczki, wyłączonych świateł kabiny, nieporuszających się wycieraczek czy elektrycznie sterowanych szyb, po całkowitą niemożność uruchomienia pojazdu.

Krótko mówiąc — jeśli któreś z urządzeń elektrycznych nagle przestaje działać, warto na wstępie (to jest przed wezwaniem pomocy drogowej lub telefonem do mechanika) sprawdzić stan bezpieczników.

Gdzie ich szukać w samochodzie?

Z lokalizacją bezpieczników jest ten problem, że nie ma jednego uniwersalnego miejsca dla wszystkich marek. Na szczęście producenci samochodów przewidzieli, że ich wymianę kierowcy zazwyczaj będą przeprowadzać samodzielnie i dostęp do nich jest zwykle łatwy i nie wymaga specjalnych narzędzi ani demontażu innych części.

Zawierającą je skrzynkę można najczęściej znaleźć w komorze silnika, obok akumulatora. Bezpieczniki często są także podzielone na dwie skrzynki — wysokoprądową (odpowiadającą za m.in. wspomaganie kierownicy, prawidłowe działanie modułów samochodu, pracę cewki zapłonowej i alternatora) pod maską, w pobliżu akumulatora i niskoprądową (np. klakson, światła, elektryczne sterowanie szyb, wentylatory czy wycieraczki) pod deską rozdzielczą. Ta druga znajduje się zwykle po stronie kierowcy, na lewo do pedału sprzęgła, choć może też być umiejscowiona po stronie pasażera, pod schowkiem. Może się także zdarzyć, że skrzynkę tę zamontowano w bagażniku.

W razie problemów z jej odnalezieniem, , informacje, gdzie szukać bezpieczników w samochodzie można znaleźć w instrukcji obsługi pojazdu. Jeśli takowej nie posiadamy, pozostaje przeszukanie internetu.

Wymiana bezpieczników

Sama wymiana bezpiecznika jest dość trywialna, choć nie każdy będzie w stanie wyjąć je palcami ze względu na dość ograniczoną przestrzeń. Pomocny będzie specjalnie do tego zaprojektowany plastikowy chwytak. Możliwe też, że trzeba będzie wykorzystać płaski śrubokręt do otwarcia samej skrzynki. Przydać się może także niewielka latarka, zwłaszcza gdy przytrafi się nocna wymiana.

Nim jednak przejdziemy do właściwego procesu wymiany, przedstawimy garść przydatnych informacji o samych bezpiecznikach.

Budowa bezpiecznika

Stosowany w samochodach bezpiecznik płytkowy tworzą dwie metalowe spłaszczone nóżki połączone drutem oporowym o określonej odporności na natężenie prądu. Elementy te są zamknięte w przezroczystej obudowie z kolorowego tworzywa sztucznego.

Ich kolory wiążą się bezpośrednio z określoną odpornością:

• pomarańczowy — do 5 A
• brązowy — do 7,5 A
• czerwony — do 10 A
• niebieski — do 15 A
• żółty — do 20 A
• biały — do 25 A
• zielony — do 30 A.

Wartości te są podane na poszczególnych bezpiecznikach.

Jak rozpoznać przepalony bezpiecznik?

W wyniku zbyt wysokiego natężenia prądu wspomniany wyżej drut oporowy ulega przerwaniu. Dodatkowo może być także widoczne wyraźne osmalenie lub niewielka ilość sadzy wewnątrz obudowy. Czasem jednak nie da się stwierdzić jego stanu na podstawie obserwacji gołym okiem. Trzeba wtedy zwyczajnie wymienić bezpiecznik i sprawdzić, czy dany układ zadziała.

Jak zlokalizować właściwy bezpiecznik?

W samej skrzynce, po wewnętrznej stronie jej obudowy (lub pokrywy), powinien znajdować się schemat przedstawiający, za który układ odpowiada dany bezpiecznik. Można go także znaleźć w instrukcji samochodowej. Z pomocą może także przyjść internet np. przez fora poświęcone danej marce lub nawet modelowi auta. W ostateczności pozostaje także wymontowywanie każdego po kolei i sprawdzanie ich stanu.

Krok po kroku wymiany bezpieczników

Pierwszym i podstawowym krokiem będzie zatrzymanie się w bezpiecznym miejscu i wyłączenie silnika.Nie można też zapomnieć o wyjęciu kluczyka ze stacyjki. Właściwa wymiana przebiegać będzie następująco:

• zlokalizowanie skrzynki z bezpiecznikami (lub skrzynek, jeśli jest ich więcej)
• zdjęcie pokrywy i otwarcie skrzynki (niektóre modele samochodów mogą jeszcze wymagać zdjęcia osłony ze skrzynki umiejscowionej pod deską rozdzielczą)
• znalezienie bezpiecznika odpowiadającego problematycznemu układowi na podstawie schematu elektryki
• wyjęcie właściwego bezpiecznika (jeśli używa się chwytaka, niezbędne będzie delikatne ściśnięcie bezpiecznika)
• kontrola stanu zdemontowanego bezpiecznika
• znalezienie zapasowego o identycznym kolorze
• zamontowanie nowego bezpiecznika we właściwym miejscu (może wymagać delikatnego dociśnięcia palcem, ale trzeba przy tym uważać, aby go nie uszkodzić — nic na siłę)
• zamknięcie skrzynki
• sprawdzenie, czy dany układ zaczął ponownie działać (uruchomienie silnika jeśli jest to konieczne).

Pod żadnym pozorem nie można montować bezpiecznika o wyższej odporności niż ten przepalony. Może to się bowiem skończyć zniszczeniem całego układu, który nie jest przystosowany do wyższego natężenia prądu. Jeśli nie mamy bezpiecznika pod właściwy amperaż, a samochód został unieruchomiony, dopuszczalne (choć niekoniecznie polecane) jest prowizoryczne zastąpienie go na czas dojazdu do najbliższej stacji paliw takim o niższej odporności — różnica ta nie może jednak przekraczać 5 A.

A co jeśli wymiana nie pomaga?

Jeśli mamy do czynienia z sytuacją, gdy świeżo zamontowany bezpiecznik ulega przepaleniu zaraz po uruchomieniu układu lub w niedługim czasie po wymianie, jest to jasny sygnał, iż coś jest nie tak z instalacją elektrycznąw samochodzie (choćby zwarcie lub przetarcie przewodu) — niezbędna będzie wizyta u mechanika specjalizującego się w naprawach elektryki samochodowej. To samo tyczy się regularnego przepalania się odpowiedzialnego za dany układ bezpiecznika.

Podsumowanie

Choć wyglądają niepozornie, bezpieczniki są bardzo ważnymi elementami układów elektrycznych w samochodach — dzięki ich obecności można uniknąć wielu poważnych awarii instalacji elektrycznej. Warto więc mieć przy sobie zapasowy zestaw albo dwa, dzięki czemu możliwa będzie szybka ich wymiana i nie trzeba będzie ponosić kosztów związanych ze wzywaniem pomocy drogowej do unieruchomionego auta.