Umowa sprzedaży samochodu 2021 - jak ją spisać, co powinna zawierać?

Umowa kupna-sprzedaży samochodu jest jedną z najczęściej zawieranych umów cywilnoprawnych w naszym kraju. Wiele z nich dotyczy sprzedaży pojazdu. Dokument ten to nie tylko prawny wymóg przy takiej transakcji, ale także zabezpieczenie dla obu stron. Dlatego też niezwykle ważne jest odpowiednie przygotowanie jego treści. Co więc powinna zawierać umowa sprzedaży samochodu i o czym pamiętać przy jej zawieraniu? O tym opowiemy w poniższym tekście.

Umowa kupna - sprzedaży samochodu - co musi zawierać?

Choć Kodeks cywilny nie podaje konkretnej formy umowy sprzedaży samochodu, najlepiej jest sporządzić ją w formie pisemnej, zwłaszcza gdy faktura nie jest wystawiana. Umowę należy bowiem przedstawić w odpowiednim urzędzie i będzie ona stanowić materiał dowodowy przy ewentualnym sporze stron. Jest to szczególnie ważne w przypadku, gdy kupujący prowadzi przedsiębiorstwo, gdyż dokument ten stanowi zarówno dowód zakupu, jak i dowód księgowy. Przed podpisaniem umowy samochodu obie strony (sprzedający i kupujący) powinny oczywiście uzgodnić jego treść i przedstawić swoje ewentualne uwagi.

W sieci bez problemu znajdziemy wzór umowy kupna sprzedaży auta. Pamiętajmy, że należy zwrócić uwagę na to, czy znajdują się w nim następujące zapisy:

  1. Data i miejsce zawarcia umowy — podanie w umowie daty kupna sprzedaży wpływa bezpośrednio na termin rejestracji pojazdu. Będzie także związane z ubezpieczeniem. Robi się to zdecydowanie rzadziej, ale można też rozważyć podanie godziny, gdyż stanowi to dodatkowe zabezpieczenie, gdyby np. kupujący popełnił wykroczenie jeszcze tego samego dnia.
  2. Strony umowy (kupujący, sprzedający) — należy podać pełne dane Sprzedającego i Kupującego (zwyczajowo w tej właśnie kolejności), wliczając w to numer PESEL, adres, a nawet serię i numer dowodu osobistego (wraz z organem wydającym).
  3. Opcjonalny jest natomiast numer NIP (ważny przede wszystkim dla przedsiębiorstw). Za dobrą manierę uznaje się też wzajemne okazanie sobie dokumentów tożsamości.
  4. Szczegółowy opis przedmiotu transakcji — w umowie kupna sprzedaży samochodu powinna zawierać następujące informacje:
    1. markę,
    2. rok produkcji,
    3. numer silnika,
    4. numer nadwozia (VIN),
    5. numer rejestracyjny,
    6. numer karty pojazdu,
    7. aktualny przebieg (szczegółowy, do ostatniej cyfry),
    8. kolor.
  5. Cena — w dwóch formach: wartościowej i słownej.
  6. Oświadczenie Sprzedającego, że samochód jest jego własnością i nie posiada wad prawnych (m.in. objęcie zajęciem komorniczym, bycie przedmiotem zabezpieczenia).
  7. Oświadczenie Kupującego o znajomości stanu technicznego pojazdu i braku zastrzeżeń co do niego — najlepiej opatrzone dodatkowym podpisem. Na Sprzedającym spoczywa więc obowiązek podania do jego wiadomości wszelkich usterek i defektów (jeśli oczywiście takowe występują), o których wie. Niedopełnienie go stanowi najczęstsze podłoże konfliktu między stronami.
  8. Informacja o przekazaniu samochodu Kupującemu — kiedy i gdzie ma mieć miejsce.
  9. Określenie, która ze stron ponosi koszty związane z zawarciem umowy (zwykle będzie to Kupujący).
  10. Czytelne podpisy obu stron.

Zanim więc wybierzesz wzór umowy i podpiszesz dokument, upewnij się, że zawiera wszystkie konieczne zapisy i informacje.

Warto także zamieścić potwierdzenie otrzymania przez Sprzedającego umówionej kwoty i przekazania prawa własności na Kupującego (warto również tutaj złożyć podpisy). Ponadto dobrze jest też wybrać wzór umowy kupna sprzedaży pojazdu zawierający paragraf z adnotacją, że pozostałe kwestie nie wyszczególnione i wyodrębnione w treści umowy, podlegają zapisom Kodeksu Cywilnego. Jeżeli samochód jest sprzedawany przez pośrednika, umowa kupna sprzedaży samochodu powinna zawierać również taką informację. Można też podać ilość sporządzonych egzemplarzy — każda ze stron powinna otrzymać jeden (zwykle więc będą dwa).

umowa i kluczyki do samochodu

Na co zwracać uwagę przy podpisywaniu umowy kupna sprzedaży samochodu?

Przede wszystkim należy upewnić się, że wszystkie dane zostały prawidłowo spisane, a umowa nie zawiera błędów czy literówek. Nawet mały błąd spowoduje, że cały dokument straci ważność. Następnie trzeba sprawdzić, czy dokument zawiera wszystkie niezbędne punkty. Ostatnim krokiem będzie sprawdzenie, czy deklarowany stan pojazdu, który podaje sprzedający pokrywa się z jego stanem faktycznym. Warto skorzystać przy tym z usług stacji kontroli pojazdów.

O czym pamiętać przy sprzedaży auta?

Sprzedający musi pamiętać o przekazaniu nabywcy karty pojazdu (jeśli ją wydano), dowodu rejestracyjnego oraz dowodu wykupienia polisy OC. O sprzedaży należy także poinformować dotychczasowego ubezpieczyciela w terminie 14 dni od przeprowadzenia transakcji. Brak takiego powiadomienia może skutkować windykacją za drugą ratę składki lub automatycznie przedłużoną polisę. W zawiadomieniu tym powinny znaleźć się dane zarówno nabywcy, jak i sprzedającego:

  • imiona i nazwiska,
  • aktualne adresy,
  • numery PESEL,
  • adresy siedzib i REGON w przypadku firm lub osób prawnych.

Do takiego zawiadomienia musi być też dołączona umowa kupna sprzedaży pojazdu. Jeśli wolą Kupującego jest rezygnacja z dotychczasowego ubezpieczenia. Sprzedający może się ubiegać o zwrot jego kosztu za niewykorzystany okres. Trzeba jednak pamiętać, że ów okres liczony jest od chwili wpłynięcia takiego wniosku, a nie momentu sprzedaży samochodu określonego w umowie.

podpisywanie umowy

Poza tym każda ze stron (sprzedający, nabywca oraz pośrednicy) musi zgłosić transakcję w wydziale komunikacji odpowiednim dla miejsca zamieszkania. Na dopełnienie tej formalności mają 30 dni od daty kupna/sprzedaży samochodu. Warto zrobić to w wyznaczonym czasie, gdyż nowe przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2020 roku przewidują karę w wysokości od 200 do 1000 złotych za niedopełnienie tego obowiązku.

Kupujący musi także dopełnić obowiązku rejestracji, opłaty ubezpieczenia (jeśli zrezygnuje z dotychczasowej polisy OC) oraz opłaty podatku od zakupu samochodu (formularz PCC-3 lub PCC-3/A przy kilku nabywcach) w odpowiednim dla miejsca zamieszkania Urzędzie Skarbowym. Na tę ostatnią czynność ma 14 dni od zakupu pojazdu. Podatek ten wynosi 2% wartości samochodu. Naprawdę nie warto z tym zwlekać, gdyż według nowych przepisów, niedopełnienie tego obowiązku wiąże się z bardzo dotkliwą karą od 260 (10% płacy minimalnej) do 52 000 (dwudziestokrotność płacy minimalnej) zł. Podatek ten należy uiścić w przypadku, gdy auto zakupiono w Polsce od osoby fizycznej lub w komisie, jeśli był on tylko pośrednikiem. Nie trzeba go natomiast płacić, jeśli:

  • auto jest warte mniej niż 1000 zł,
  • kupiono je dla osoby niepełnosprawnej,
  • zakupiono w komisie samochód zagraniczny, który nie był jeszcze rejestrowany w Polsce,
  • komis był właścicielem zakupionego pojazdu,
  • auto kupiono za granicą,
  • zakupu dokonano w salonie samochodowym.

W czasie pandemii Koronawirusa, czas na rejestrację samochodu i dopełnienie wszystkich formalności wydłużony został z 30 dni, do aż 180. Od 1 stycznia 2021 wraca jednak 30-dniowy termin rejestracji. Zatem, uwaga kierowcy!

30 dniowy czas na rejestrację auta, obowiązywał będzie od:

  • dnia zakupu nowego pojazdu na terenie Polski,
  • dnia zakupu pojazdu zarejestrowanego w Polsce - używanego z rynku wtórnego,
  • dnia dopuszczenia auta przez organ Służby Celno-Skarbowej do sprzedaży pojazdu, który sprowadzony został z Państwa nie znajdującego się w Unii Europejskiej,
  • dnia sprowadzenia auta z kraju należącego do UE,
  • rejestracja samochodu powierzonego przez osobę zagraniczną, prawną lub fizyczną. Czas ten liczony będzie od dnia sprowadzenia auta na teren Polski

UWAGA: Inaczej ma się sprawa, jeśli sprowadziłeś samochód przed dniem 31.12.2020 - nadal obowiązywał będzie termin 180 dni.

Na rejestrację samochodu ma on 30 dni od czasu nabycia samochodu. W celu jej przeprowadzenia, do wydziału komunikacji należy zabrać ze sobą następującą dokumentację:

  • dowód własności samochodu (np. umowa: sprzedaży, darowizny, zamiany właściciela, dożywotniego użytkowania, przewłaszczenia lub rachunek, faktura VAT, czy orzeczenie sądu o prawie własności),
  • dowód rejestracyjny z ważnym przeglądem technicznym lub decyzję o czasowym wycofaniu auta z ruchu,
  • tablice rejestracyjne (zmiana tablic nie jest wymagana, jeśli samochód będzie rejestrowany w tym samym urzędzie/powiecie, co poprzednio),
  • kartę pojazdu (jeśli była wcześniej wydana),
  • ważną polisę OC,
  • potwierdzenie udzielenia pełnomocnictwa, jeśli w sprawie występuje pełnomocnik,
  • dowód osobisty,
  • w przypadku osób prawnych konieczny będzie także odpis z Krajowego Rejestru Sądowego

Podsumowanie

Decydując się na sprzedaż lub kupno samochodu należy zwrócić uwagę na umowę. Im bardziej szczegółową umowę sporządzimy, tym lepsze zabezpieczenie będzie ona stanowić w razie konfliktu stron. Sama umowa kupna sprzedaży samochodu to jednak nie wszystko — transakcja ta zobowiązuje obie strony do dopełnienia kilku formalności. Warto pamiętać o ich terminowym uregulowaniu, gdyż nowe przepisy obowiązujące od 2020 roku przewidują surowe kary, zwłaszcza dla nowego właściciela pojazdu.