Na co zwrócić uwagę przy kupnie samochodu terenowego?

Od jakiegoś czasu można zaobserwować wzrost popularności aut terenowych na polskich drogach. W większości przypadków decyzja o zakupie takiego samochodu jest podyktowana trudnościami z dojazdem do domu, zwłaszcza w warunkach jesiennych i zimowych. W niniejszym tekście przybliżymy, na co zwracać uwagę przy zakupie takiego rodzaju pojazdu. Pominiemy jednak tak oczywiste kwestie, jak zgodność dokumentacji, czy aktualnego ubezpieczenia i przeglądu — pod tym względem proces kupna wygląda tak samo, jak dla auta osobowego.

Rodzaje samochodów terenowych

Zanim przystąpi się do poszukiwania upragnionej terenówki, konieczne będzie zastanowienie się, do jakich celów ma ona służyć. Pod względem funkcjonalności auta te dzieli się na trzy grupy — rekreacyjne, klasyczne i użytkowe.

Do tej pierwszej grupy należą przede wszystkim chyba najczęściej widywane, zwłaszcza w miastach, SUV-y. Są to samochody przeznaczone do lekkiej jazdy terenowej, mogące sobie poradzić z wyższymi krawężnikami lub leśnymi drogami. Nie sprawdzą się jednak w trudniejszych warunkach.

Grupa klasycznych zawiera w sobie przede wszystkim nieco już starsze seryjne modele jak np. Suzuki Samurai, Nissan Patrol czy kultowa w niektórych kręgach Łada Niva. Są to więc auta, które zwykle będą pierwszym skojarzeniem z terminem samochód terenowy. Sprawdzają się w średnio trudnym terenie jak np. nieutrzymywane drogi gruntowe, bezdroża czy zagospodarowane lasy. Będzie to więc dobry wybór dla osób, które chcą się poruszać po trudniejszym terenie, ale nie zamierzają mieć styczności z naprawdę ekstremalnymi warunkami.

Ostatnia grupa jest nieco bardziej złożona. Będą tutaj należeć zarówno nowe pojazdy przeznaczone do jazdy w ciężkich warunkach, jak i nieco starsze, ale zmodyfikowane specjalnie pod Off-road. Powinni się nią więc zainteresować przede wszystkim miłośnicy naprawdę ekstremalnych wypraw w teren. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu takie samochody terenowe świetnie radzą sobie w trudnych warunkach leśnych i górskich. Trzeba się jednak liczyć z wysoką ceną tak zmodyfikowanych pojazdów.

Ważniejsze systemy samochodów terenowych

Samochody terenowe, zwłaszcza te nowsze, wyposażone są w szereg systemów zwiększających komfort i bezpieczeństwo jazdy. Szczególnie ważne przy zakupie używanego auta będzie sprawdzenie poprawności ich działania. Do najważniejszych systemów zaliczane są:

• 4x4 — czyli napęd na cztery koła. Absolutna podstawa każdej terenówki wpływająca na trakcję i zdolność do pokonywania przeszkód.
• ABS — zapobiega blokowaniu się kół podczas hamowania, co jest niezwykle ważne dla zachowania kontroli nad pojazdem.
• ACE — program kontrolujący przechyły boczne nadwozia.
• ADB — automatyczna blokada mechanizmu różnicowego, ułatwiająca jazdę w trudnych warunkach.
• ASR — kontrola trakcji z działaniem na hamulce i silnik.
• Blokada tylnego mostu — umożliwia pełne zablokowanie mechanizmu różnicowego i przeniesienie całej siły napędowej na koło o najlepszej przyczepności.
• ESP — system stabilizacji toru jazdy podczas pokonywania zakrętów.

Które elementy trzeba sprawdzić przed zakupem terenówki?

O ile w przypadku auta z salonu wystarczy wybrać się na jazdę próbną i sprawdzić jego zachowanie w terenie (lub ewentualnie na stacji diagnostycznej), tak w przypadku aut używanych konieczne będzie dużo dokładniejsze skontrolowanie ich stanu.

Stan ogólny

Na początek trzeba przyjrzeć się karoserii, podwoziu i wnętrzu. Oczywiście karoseria nie powinna być mocno uszkodzona ani mieć widocznych ognisk rdzy. Mniejsze otarcia lub wgniecenia są jednak dość często spotykane i świadczą o tym, że samochód faktycznie jeździł w terenie. Warto też zwrócić uwagę, czy karoseria nosi ślady naklejek — znaczą one, że auto brało udział w rajdach. Gdyby sprzedający zataił tę informację, raczej nie będzie to dobry zakup. Jeśli zaś o podwozie chodzi, trzeba wystrzegać się wszelkich uszkodzeń, pęknięć, czy ognisk rdzy (chyba że te ostatnie nie są wielkim problemem dla kupującego). Szczególną uwagę warto poświęcić obu mostom — jakiekolwiek wycieki, uszkodzenia czy ślady spawania ramy są niedopuszczalne. Oglądając wnętrze, warto skontrolować stan tapicerki, kierownicy, skrzyni biegów oraz hamulca ręcznego. Jeśli wszystko wygląda na mocno wyeksploatowane, zakup jest raczej odradzany.

Silnik

Nie da się ukryć, że jest to często najdroższa część i perspektywa jej wymiany zaraz po zakupie auta nie jest zbyt przyjemna. Dlatego warto nie tylko dokładnie obejrzeć go z zewnątrz, ale też odpalić go i skontrolować jego pracę. Powinien odpalać bez problemu i działać równo, bez przeskoków i innych zakłóceń.

Napęd i zawieszenie

Kontroli tych elementów dobrze jest dokonać podczas jazdy próbnej. Wszystko powinno działać sprawnie, niezależnie od tego, czy ma się do czynienia z napędem załączanym ręcznie, czy w pełni automatycznym. Istotne będzie także skontrolowanie działania reduktora i amortyzatorów. Dobrze jest mieć wtedy ze sobie osobę znającą się na rzeczy lub skorzystać z usług stacji kontroli pojazdów. Jeśli sprzedawca nie zgadza się z tą ostatnią opcją, prawdopodobnie nie jest wiarygodny.

Podsumowanie

Rozważając zakup terenówki, trzeba w głównej mierze zastanowić się, do czego będzie ona wykorzystywana. Nie ma bowiem sensu inwestować w ekstremalny sprzęt, jeśli zamierzamy się nim poruszać po mieście lub w niezbyt trudnym terenie. Jak w przypadku każdego innego pojazdu, należy uważnie sprawdzić jego stan techniczny, szczególnie gdy planujemy zakup używanego auta.